بیماری که حتما به مرگ فرد منجر می شود

به گزارش سوشال مگ،آمار گازگرفتگی توسط حیوانات ولگرد در کشور هر سال رو به افزایش است. طبق گزارش وزارت بهداشت، این آمار در سال 1399 در حد 100 هزار مورد بود، در سال 1400 به 200 هزار مورد رسید، در سال 1401 تا 330 هزار مورد هم رسید و پارسال (1402) 360 هزار مورد گازگرفتگی در کشور گزارش شد.

همشهری در خبری نوشت:گازگرفتگی توسط حیوانات رهاشده یا ولگرد منجر به بیماری خطرناک هاری می شود که می تواند خفگی و مرگ فرد را به دنبال داشته باشد. سال گذشته 16 مورد مرگ بر اثر ابتلا به هاری رخ داد که به گفته مسیولان وزارت بهداشت، آمار بسیار بالایی است.

متاسفانه هفته ای نیست که خبری درباره حمله سگ های ولگرد به مردم رسانه ای نشود. عجیب ترین و ترسناک ترین خبر اخیر، سگی بود که روز گذشته به 16 نفر در 2 شهرستان استان یزد حمله و آنها را زخمی کرد. به طوری که همه آنها راهی بیمارستان شدند.

هر سال 10 تا 20 نفر در ایران بر اثر ابتلا به بیماری هاری جان خود را از دست می دهند. پزشکان تاکید دارند که فرد گزیده شده حتما باید در زمان طلایی واکسن هاری را تزریق کند، وگرنه مرگ او حتمی و قطعی است. مرگی که بیار دردناک و عذاب آور است.

آمار بالای سگ گزیدگی در ایران

به گفته مسیولان، بیش از 80 درصد حیوان گزیدگی ها از نوع«سگ گزیدگی» است. دلیلش هم این است که بیش از 5 میلیون سگ رهاشده (ولگرد) در کشور وجود دارد که هر سال هم به تعدادشان افزوده می شود.

طبق گفته متخصصان، اگر فردی دچار علایم هاری شود، صددرصد جان خود را از دست خواهد داد، اما اگر پس از گزیده شدن، بدون فوت وقت به مراکز بهداشت مراجعه کند، می توان از مرگ او جلوگیری کرد.

ایمان معماریان، دامپزشک و فارغ التحصیل دکترای عمومی دامپزشکی از دانشگاه تهران به همشهری آنلاین می گوید: واکسیناسیون بیماری هاری در کشور ما برای افرادی که توسط حیوانات پستاندار هار گزیده شده اند، رایگان است. افرادی که جان خود را به خاطر این بیماری از دست می دهند، غفلت خودشان بوده که از امکانات رایگان موجود استفاده نکردند.

به گفته دکتر معماریان، بیماری هاری از زمانی که علایمش شروع می شود، دیگر درمان ندارد. یعنی فقط می توان پیشگیری کرد. پس بهتر است فرد گزیده شده حتما در زمان طلایی به مراکز درمانی مراجعه کند.

هاری چگونه منتقل می شود؟

به گفته این دامپزشک، زمان طلایی بستگی به این که کدام ناحیه گاز گرفته شده باشد، متفاوت است. هرچقدر گازگرفتگی به ناحیه سر نزدیک تر باشد، زمان طلایی کمتر است و هرچقدر محل گازگرفتگی دورتر از سر باشد، فرد زمان بیشتری دارد. اما موضوع این است که در اسرع وقت باید حتما واکسن را تزریق کند. چون از زمانی که علایم بیماری شروع شود، دیگر هیچ درمانی ندارد و نهایتش حتما مرگ است.

معماریان می گوید: چون ویروس هاری از راه اعصاب منتقل می شود و از راه خون منتقل نمی شود، هرچقدر دورتر از سر باشد، ویروس دیرتر به سر می رسد و علایم دیرتر شروع می شود. ممکن است یکی دو ماه طول بکشد که ویروس به سر برسد و علایم شروع شود. پس بهتر است که فرد گزیده شده در دو تا سه روز اول پس از گزیدگی حتما برای تزریق واکسنش مراجعه کند.

مرگی بسیار دردناک

علایم شروع بیماری هاری بسیار دردناک است و فرد، مرگِ با درد شدیدی را تجربه خواهد کرد. این را دکتر معماریان می گوید و ادامه می دهد: تورم خیلی شدید گلو و غده های لنفاوی مختلف، ریزش بزاق، تار شدن دید و ضعف بینایی، وحشت از آب، ناتوانی در نوشیدن، در برخی موارد هم پرخاشگری و عدم تعادل از علایم این بیماری هستند و درنهایت هم فرد دچار خفگی و مرگ می شود.

این دامپزشک در ادامه به این نکته مهم هم اشاره می کند که خود حیوانات هم هاری می گیرند و درنهایت می میرند. هر حیوان پستانداری که هار شود، از زمان بروز علایم بیماری تنها 10 روز زنده می ماند.

همه پستانداران، هاری را منتقل می کنند؟

هاری، یکی از بیماری های شایعِ مشترک بین انسان و حیوان و بسیار خطرناک است و می تواند مرگبار باشد. این بیماری در حیات وحش و پستانداران اهلی و حتی در پستاندارانی مثل دام ها بروز می یابد اما علت عمده انتقال آن، گزیده شدن انسان توسط سگ ها است.

فهیمه اسلامی، دامپزشک و کارشناس حیات وحش نیز به همشهری آنلاین توضیح می دهد: اصطلاح حیوان گزیدگی بیشتر برای حیواناتِ همراه با انسان به کار می رود. حیوانات همراه با انسان هم شامل حیوانات اهلی می شود؛ مثل سگ ها و گربه ها. البته حدود 90 درصد حیوان گزیدگی ها مربوط به سگ ها است. حالا چه سگ های خانگی، چه سگ های رهاشده و بی صاحب و چه سگ های گله و همراه چوپان. حیوان گزیدگی از طریق حیات وحش هم وجود دارد اما انگشت شمار است.

اسلامی می گوید: علاوه بر سگ و گربه، تمام پستانداران خونگرم، هم قابلیت انتقال بیماری هاری را دارند و هم این که خودشان می توانند درگیر بیماری هاری شوند. حتی دام ها. اما بیشترین حیوان گزیدگی ها و بالاترین میزان خطر مربوط به سگ ها است.

حتی حیوانات خانگی هم خطرناکند؟

هاری، یک بیماری ویروسی است که در تمام کشورهای جهان رخ می دهد و با تزریق به موقع واکسن قابل پیشگیری است. سالانه 59 هزار مرگ انسان به علت ابتلا به بیماری هاری در جهان رخ می دهد. طبق آمارهای موجود، 40 درصد از افراد گاز گرفته شده توسط حیوانات مشکوک به هاری، افراد زیر 15 سال هستند.

برخلاف تصور عمومی، سگ های خانگی هم مثل سگ های ولگرد می توانند هاری را به انسان منتقل کنند و به گفته کارشناسان، بخش قابل توجهی از آمار سگ گزیدگی مربوط به این حیوانات است.

اسلامی در این زمینه می گوید: نه تنها حیوانات بدون صاحب، بلکه حیوانات خانگی هم می توانند موجب انتقال بیماری هاری شوند. البته اگر واکسن هاری به طور منظم به آنها تزریق شده باشد، صد درصد ایمن هستند و خطری ندارند. چون با تزریق مرتب واکسن، احتمال انتقال بیماری در آنها از بین می رود.

این کارشناس حیات وحش تاکید می کند: حتما نباید حیوان، شما را گاز بگیرد تا هاریِ او به شما منتقل شود. هاری از طریق بزاق حیوان هم به فرد منتقل می شود و اگر شما در سطح پوست تان خراشیدگی داشته باشید و یک حیوان هار، شما را لیس بزند یا بزاقش به خراشیدگی پوست شما انتقال پیدا کند، بیماری هاری او می تواند به شما منتقل شود.

دلایل افزایش آمار سگ گزیدگی در کشور

اما چرا تعداد سگ های ولگرد در کشور ما رو به افزایش است؟ و آیا حامیان افراطیِ سگ های ولگرد که همیشه در کار غذارسانی به این حیوانات هستند هم در این اتفاق نامبارک سهم دارند؟

دکتر معماریان در این رابطه می گوید: مهم ترین دلیل افزایش آمار سگ گزیدگی در کشور، کوتاهی مسیولان در کنترل جمعیت سگ های ولگرد است. متاسفانه دولت هنوز برنامه درست و مدونی برای مدیریت جمعیت سگ های ولگرد ندارد. سگ هایی که رها هستند و هیچ گونه واکسنی برای جلوگیری از انتقال هاری به آنها تزریق نشده است.

این دامپزشک می گوید: این که غذارسانی به حیوانات توسط مردم را دلیل این معضل بدانیم، درست نیست. چون تنها بخش کوچکی از این معضل به مردم برمی گردد که لازمه اصلاح آن هم آموزش و فرهنگسازی است. البته روی آموزش مردم هم کاری انجام نشده است.

معماریان می گوید: وقتی مردم به حیوانات ولگرد غذا می دهند، دسترسی به منابع غذایی انسانی را برای این حیوانات بیشتر می کنند، به افزایش تولید مثل آنها کمک می کنند و درنهایت جمعیت آنها سال به سال زیادتر می شود. اما بیشترین دسترسی این حیوانات به مواد غذایی انسانی، از باقیمانده پسماند انسانی است که باعث شده جمعیت سگ های ولگرد در کشور به حد انفجار برسد.

این دامپزشک می گوید: ما هنوز درک نکرده ایم که کنترل جمعیت حیوانات ولگرد به خصوص سگ ها یک نیاز است و شاید وقتی آمار گزش ها، میزان ابتلا به هاری و میزان تلفات انسانی از این بیشتر شود، تازه به فکر بیفتند و برنامه ای بریزند.

233217