رفلاکس معده یک اختلال گوارشی با ریشه عصبی در مغز روده‌ای

به گزارش سوشال مگ، رفلاکس معده یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی محسوب می‌شود که دیگر فقط مخصوص بزرگسالان نیست. اگر ماهیچه‌ای که به طور طبیعی باید پس از ورود غذا به معده بسته شود به درستی عمل نکند، باعث بازگشت اسید معده و محتویات غذایی به مری می‌شود. در این حالت، فرد احساس سوزش یا ترش کردن می‌کند که به آن رفلاکس معده می‌گویند.

تحقیقات و بررسی‌ها حاکی از آن است که این مشکل گوارشی در میان کودکان، به ویژه نوزادان نیز وجود دارد و عدم درمان آن می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. همچنین این بیماری به شدت با عملکرد مغز روده‌ای که به عنوان مغز دوم بدن شناخته می‌شود در ارتباط است.

ارتباط مغز روده‌ای با رفلاکس معده

مغز روده‌ای شبکه‌ای پیچیده است که به طور مستقل عمل می‌کند، اما به مغز اصلی نیز متصل است. این سیستم نقش مهمی در تنظیم فرآیند‌های گوارشی از جمله ترشح اسید معده، حرکت غذا در دستگاه گوارش و عملکرد اسفنکتر تحتانی مری دارد.

دانشمندان معتقدند ممکن است کسانی که به صورت مداوم استرس دارند بیشتر در معرض ابتلا به رفلاکس معده باشند چرا که داشتن اضطراب مغز روده‌ای را فعال و باعث شل شدن اسفنکتر مری و افزایش ترشح اسید معده می‌شود.

علائم رفلاکس معده؛ از بزرگسالان تا کودکان

این بیماری در سنین مختلف علائمی متفاوت دارد. معمولا در بزرگسالان نشانه‌هایی مانند سوزش سردل، به‌ویژه بعد از غذا خوردن یا هنگام دراز کشیدن، ترش کردن یا برگشت غذا به دهان همراه با طعم تلخ یا اسیدی، درد قفسه سینه، مشکل در بلع، سرفه مزمن، خس‌خس سینه یا گرفتگی صدا، گلودرد مداوم که به دلیل بازگشت اسید به حلق دارد.

طبق گفته متخصصین و کارشناسان این حوزه،  نشانه‌های رفلاکس معده در کودکان و نوزادان استفراغ مکرر یا پس زدن شیر پس از تغذیه، بی‌قراری و گریه زیاد هنگام یا بعد از غذا خوردن، امتناع از غذا خوردن یا بلع دشوار، اختلال خواب و بیدار شدن مکرر شبانه به دلیل درد شکم، سرفه‌های خشک مداوم و عفونت گوش ناشی از ورود محتویات معده به حلق است.

بررسی دلایل رفلاکس معده

دلایل مختلفی برای ایجاد رفلاکس معده وجود دارد. ممکن است در بزرگسالان به دلیل ضعف یا شل شدن اسفنکتر تحتانی مری  یا خوردن غذا‌های تحریک‌کننده مثل غذا‌های چرب، شکلات، قهوه باشد.

از سوی دیگر چاقی که فشار بیشتری به معده وارد می‌کند، بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و فشار رحم بر معده، سیگار کشیدن، استرس و اضطراب که سیستم عصبی روده‌ای را تحریک کرده و تولید اسید را افزایش می‌دهد از دیگر دلایل احتمالی ابتلا به رفلاکس معده است.

رفلاکس معده در کودکان می‌تواند به دلیل رشد ناکامل اسفنکتر مری، پرخوری یا مصرف زیاد شیر که باعث افزایش فشار معده می‌شود باشد. همچنین حساسیت به پروتئین شیر گاو یا اختلال در محور مغز روده که باعث حساسیت بیشتر دستگاه گوارش به اسید معده می‌شود نیز از دلایل دیگر ایجاد این مشکل است.

عوارض رفلاکس معده؛ از التهاب مری تا مشکلات عصبی

اگر رفلاکس به موقع درمان نشود، می‌تواند عوارضی همچون التهاب مری به دلیل تماس مداوم با اسید معده، زخم مری که ممکن است منجر به خونریزی داخلی شود، تغییر سلولی در پوشش مری که می‌تواند زمینه‌ساز سرطان باشد ایجاد کند.

پزشکان توصیه می‌کنند با تغییر سبک زندگی، کاهش استرس، خوردن وعده‌های کوچک‌تر و پرهیز از غذا‌های چرب، شکلات و نوشیدنی‌های گازدار و همچنین خوابیدن به پهلوی چپ برای کاهش بازگشت اسید معده می‌توان از ایجاد این اختلال پیشگیری کرد.