علی دایی درست می گوید؛ ولی…

آفتاب نیوز :

فوتبال ایران از سطح خرد تا کلانش سالیان سختی را پشت سر گذاشته است. در این سال ها، خاصه در دهه اخیر توفیق آن چنانی در عرصه باشگاهی و ملی در رده های مختلف حاصل نشده و غیر از یکی دو نوبت که شبیه به جهشی گلخانه ای بوده یا از روی اتفاقات غیرمترقبه کار به نسبت مهمی رقم زده، دستاوردی نداشته است. اوج این ناکامی را می توان در تیم ملی بزرگسالان فوتبال ایران مشاهده کرد که با وجود هزینه زیاد برای آوردن مربیان خوب و مطرح، دستاوردی در پی نداشته هیچ، خسارتی چندبرابر هم وارد شده است.

نکته درخور توجه اینکه در این سال ها، تقریبا نفرات زیادی جابه جا شده اند، ولی راس این هرم، یعنی رییس فدراسیون، فردی که باید نقشه اصلی پیشرفت در فوتبال را بکشد و راهی برای موفقیت در آن کسب کند، بر مسند قدرت باقی مانده است. با نگاهی به شرایطی که این روز ها بر مدیریت فوتبال ایران حاکم است مشخص می شود که مهدی تاج، به عنوان رییس کنونی، نزدیک به دو دهه است که در فدراسیون فوتبال ایران در پست های حساس حاضر بوده و ایفای نقش کرده است. بخشی از آن را به عنوان نایب رییس و بخش مهم دیگری را که شامل یک دهه اخیر می شود، به عنوان رییس سپری کرده است. جالب آنکه در این همه مدت، فوتبال ایران در رده ملی و باشگاهی موفقیتی نداشته و بعضا عقبگرد هم داشته است.

اوج این ناکامی، همین جام جهانی و جام ملت های اخیر است که هر دو به میزبانی کشور قطر برگزار شد و در هر دو هم ایران ناکام مطلق بود. در جام جهانی، ایران بدترین نتایج تاریخ را گرفت و در تقابل با انگلیس، با شش گل خورده شکست خورد تا نتیجه ای تحقیرآمیز رقم بخورد. در جام ملت های آسیا هم تیم ملی با وجود در اختیار داشتن ستاره های مطرح فوتبال ایران که از آن به عنوان نسل طلایی یاد می شد، در رسیدن به فینال ناکام ماند، تا این طلسم 51 ساله شود. پیش از آن هم ایران کار مهمی از پیش نبرده است؛ تیم ملی در جام جهانی 2018 روسیه با وجود اینکه شانس صعود از مرحله گروهی را داشت از این مهم بازماند و در جام ملت های آسیا بعدی هم تا همین نیمه نهایی صعود کرد و بعد از گردونه بازی ها کنار رفت.

حالا که نتایج به شکل تکراری برای فوتبال ایران در حال رقم خوردن است، دوباره موج تغییر در کادر فنی تیم ملی ایران به راه افتاده است. موجی که اگرچه درست به نظر می رسد و می تواند مانع از تکرار اتفاقات تلخ گذشته شود، ولی به تنهایی راه درمان نیست. دست کم این موضوعی است که علی دایی، اسطوره فوتبال ایران، در گفت وگویی که با تابناک داشته به آن اشاره کرده و می گوید: «سیستم و زنجیره نسل سازی برای فوتبال ملی نداریم. مشغول کار های دیگر هستیم و شاید این چیز ها برایمان مهم نیست. مسیله مهم فوتبال ما مدیریت آن است. مدیران فوتبال ما یک دوره کوتاه بعد از ناکامی می روند و غیب می شوند و چند صباح بعد دوباره برمی گردند به حضور همان نفراتی که همیشه شکست خورده اند! من برای آقای کی روش احترام قایلم، اما ایشان از آسمان نیامد که مربی تیم ملی بشود. مدیریت فوتبال ما با این مربی قرارداد بست. آقای کی روش را دوست دارم، اما نتوانست به تیم ملی ما کمک خاصی کند. سه دوره جام جهانی و دو دوره جام ملت های آسیا فرصت کمی نیست، بخشی بزرگ از تاریخچه تیم ملی ایران است؛ چه موفقیتی برای تیم ملی به دست آورد؟ حالا کجاست که باید پاسخ گو باشد. متاسفانه مدیران در فوتبال ما می روند و یک سالی نیستند و بعد دوباره که آب ها از آسیاب افتاد، برمی گردند».

علی دایی بدون آنکه اسمی از مهدی تاج ببرد، به درستی او را نشانه رفته و تصمیماتش را در ناکامی موجود اثرگذار می داند. مهدی تاج، پیش از این یک بار در دوره نخست ریاستش با یک ناکامی بزرگ روبه رو شد و بعد از افتضاحی که در قرارداد با مارک ویلموتس بلژیکی به بار آورد به بهانه بیماری قلبی، از سمتش استعفا داد و رفت. جانشین او، ولی فرصتی برای عرض اندام نداشت و در حرکتی کودتاگونه از کار برکنار شد تا دوباره فرصت را در اختیار مهدی تاج، همان مدیر شکست خورده دیروز بگذارند.

تاج هم در تصمیمی بحث برانگیز دوباره کی روش را برگرداند که ماحصلش آن فاجعه جام جهانی بود. پس از جام جهانی هم درحالی که بسیاری انتظار داشتند مربی سرشناس تری روی نیمکت تیم ملی بنشیند تا بتواند با ستاره های بین المللی کار کند، زمام امور به دستان قلعه نویی سپرده شد که کارنامه این مربی هم در جام ملت های آسیا پرحرف و حدیث از آب درآمد. حالا پرسش اینجاست که چطور در عرض چند سال، چند بار مربی تیم ملی عوض شده، ولی مدیریت فوتبال ایران که هرگز توفیقی نداشته، تغییری نکرده و اصرار به ادامه حضورش در این فوتبال است. این موردی است که دایی روی آن تاکید دارد. «حرف من این است که در پی ناکامی های فوتبال مان کسی سراغ مدیریت فوتبال ایران نمی رود؟ همه یقه مربی را می گیرند! در سیستم باشگاه هایمان هم متاسفانه همین روال را شاهد هستیم! در پی هر ناکامی اولین اتفاقی که رخ می دهد، مربی را عوض می کنیم. چرا مدیر باشگاهی که نتیجه نگرفته تغییر نمی کند؟! چرا بعد از ناکامی در جام ملت ها فقط سرمربی باید پاسخ گو باشد؟ چرا رییس فدراسیون فوتبال پاسخ گو نیست و کسی ایشان را بازخواست نمی کند؟! آقای تاج تا الان چند دوره در فدراسیون فوتبال سمت داشته است؟ آیا برای محک زدن توان مدیریت یک نفر کافی نیست؟ آقایان، زمانی که می بینید ایشان نمی تواند فوتبالمان را به سوی موفقیت مدیریت کند و نتایج خوبی در زمان مدیریتشان نصیب فوتبال ملی ما نمی شود، باید به فکر تغییرات باشیم. اینکه در صورت عدم موفقیت تنها در فکر تغییر مربی و کادرفنی باشیم و دکور را عوض کنیم که کار خاصی نکرده ایم. این عزل و نصب ها بازی با افکار عمومی برای پنهان کردن نقش خودمان در باخت هاست. باز هم تاکید می کنم که مشکل فوتبال ما مدیریت هایمان است. مدیریت فوتبال ما درست بشود باقی مسایل فوتبالمان هم درست می شود».

درخواست دایی و صحبت هایش کاملا درست است. مهدی تاج در حالی همچنان بر مسند قدرت در فدراسیون فوتبال نشسته که ظاهرا با پشتوانه بیرونی خودش را ملزم به پاسخ گویی نمی داند. هرچند او با هزینه سنگینی که روی دست فوتبال ایران در ماجرای «ویلموتس گیت» گذاشت هم تاوان چندانی نداد و مزدش را با بازگشت دوباره به فدراسیون فوتبال، آن هم با پست ریاست، گرفت. اینجاست که به درستی باید به روند اتفاقاتی که در فوتبال ایران در یکی دو دهه گذشته رخ داده شک کرد. اصرار بر بقای یک مدیر شکست خورده، حمایت های نسنجیده از او و تاختن به منتقدان مهدی تاج، برنامه ای بوده که فعلا غیر از شکست چیز دیگری برای فوتبال ملی نداشته است.

صحبت های علی دایی در این مسیر کاملا درست است، ولی نکته اینجاست که بنای این فوتبال از پای بست دچار ضعف است و بابت اظهارات دلسوزانه، گوش شنوایی پیدا نمی شود. تاج و رفقایش هم که همچنان بر همان مدار قدیمی در حال حرکت هستند؛ سکوت، دلگرم به حمایت های بیرونی و نگاه از بالا به پایین به منتقدان. موردی هم که ظاهرا در این بین اهمیتی ندارد، پیشرفت فوتبال ایران جهت تحقق شعار «ایران قوی، ورزش قوی» است.