ارسال اظهارنامه به داور

ارسال اظهارنامه به داور، یکی از مراحل حقوقی کلیدی است که در فرآیند داوری می تواند نقش تعیین کننده ای ایفا کند و برای طرفین یک دعوای حقوقی و حتی خود داور، یک ابزار رسمی و مؤثر برای پیشبرد اهداف قانونی محسوب می شود. این اقدام به رسمی سازی ارتباطات، شفافیت در مطالبات و خواسته ها، و تسریع در روند حل و فصل اختلافات کمک شایانی می کند. تجربه نشان داده است که با استفاده صحیح از اظهارنامه، بسیاری از ابهامات حقوقی و عملی در دعاوی داوری برطرف می گردد و مسیری روشن تر برای حل اختلاف ترسیم می شود.

در دنیای پیچیده قراردادها و روابط تجاری، بروز اختلاف امری اجتناب ناپذیر به شمار می رود. بسیاری از قراردادها برای حل این اختلافات، بند داوری را پیش بینی می کنند تا از ورود به پیچیدگی های دادرسی دادگستری اجتناب شود. در چنین شرایطی، اظهارنامه به داور به عنوان یک وسیله ارتباطی رسمی و مستند، نقش حیاتی ایفا می کند. این سند حقوقی نه تنها یک ابزار برای اطلاع رسانی است، بلکه می تواند مبنایی برای اثبات ادعاها و تصمیم گیری های آتی در فرآیند داوری باشد. با درک صحیح از کاربردها، انواع، نحوه تنظیم و نکات حقوقی مربوط به اظهارنامه در داوری، می توان گام های محکم تر و مؤثرتری در جهت حل اختلافات برداشت. این راهنما، از جنبه های مختلف به بررسی این موضوع می پردازد تا دیدگاهی جامع و کاربردی را در اختیار مخاطبان قرار دهد.

اظهارنامه های ارسالی از سوی طرفین دعوا به داور یا طرف مقابل

در فرآیند داوری، طرفین دعوا معمولاً برای اعلام رسمی خواسته های خود، یادآوری تعهدات، یا درخواست اقدام خاصی از داور، اقدام به ارسال اظهارنامه می کنند. این اظهارنامه ها ابزاری قدرتمند برای مستندسازی اقدامات و مواضع حقوقی هستند و می توانند نقش مهمی در شفافیت و پیشبرد پرونده داوری ایفا کنند.

اظهارنامه دعوت به داوری و معرفی داور

یکی از متداول ترین کاربردهای اظهارنامه از سوی طرفین، زمانی است که در قراردادی شرط داوری وجود دارد، اما یکی از طرفین از معرفی داور منتخب خود یا شروع فرآیند داوری امتناع می ورزد. در چنین شرایطی، ارسال اظهارنامه به داور می تواند به عنوان یک هشدار رسمی و یادآوری تعهدات قراردادی عمل کند.

هدف از این اظهارنامه، یادآوری رسمی وجود شرط داوری، درخواست از طرف مقابل برای معرفی داور منتخب خود در یک مهلت معقول، و یا اعلام آمادگی کامل برای ارجاع اختلاف به داوری و شروع فرآیند است. این اقدام قانونی، نشان دهنده حسن نیت و جدیت طرف ارسال کننده در پیگیری حل اختلاف از طریق داوری است.

تجربه نشان داده است که در بسیاری از موارد، همین اقدام رسمی از طریق اظهارنامه، طرف مقابل را وادار به واکنش و ورود به فرآیند داوری می کند و از اتلاف وقت و منابع جلوگیری به عمل می آورد.

نمونه متن:

احتراماً، بدین وسیله به استحضار می رساند به موجب بند الف ماده 5 قرارداد شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] منعقده فی مابین اینجانب/شرکت [نام طرف اول] و جنابعالی/شرکت [نام طرف دوم] با موضوع [موضوع قرارداد، مثلاً مشارکت در ساخت یا معامله ملک]، شرط داوری برای حل و فصل اختلافات احتمالی پیش بینی گردیده است.
نظر به بروز اختلاف در خصوص [به اختصار موضوع اختلاف را شرح دهید، مثلاً: عدم ایفای تعهدات مربوط به تحویل کالا، یا کیفیت مصالح به کار رفته در ساختمان] و با عنایت به عدم معرفی داور منتخب از سوی جنابعالی/شرکت در مهلت مقرر/عدم پاسخگویی به درخواست های شفاهی/کتبی قبلی،
بدین وسیله، ضمن یادآوری صریح شرط داوری مندرج در قرارداد مذکور، از جنابعالی/شرکت محترماً درخواست می شود ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به معرفی داور مرضی الطرفین/داور منتخب خود و اعلام کتبی آمادگی برای شروع فرآیند داوری اقدام نمایید. بدیهی است در صورت انقضای مهلت مذکور و عدم اقدام از سوی جنابعالی/شرکت، اینجانب/شرکت مطابق با مفاد قرارداد و قوانین جاری، حق هرگونه اقدام قانونی از جمله مراجعه به دادگاه جهت تعیین داور و پیگیری مطالبات خود را محفوظ می دارم.

اظهارنامه یادآوری شرط داوری و ارجاع امر به داوری

گاه ممکن است طرفین یا حتی داور، به دلایل مختلف از آغاز فرآیند داوری غافل شوند یا آن را به تأخیر اندازند. در این حالت، ارسال اظهارنامه به داور یا طرف مقابل می تواند به عنوان یک یادآوری و فعال کننده شرط داوری عمل کند.

هدف این اظهارنامه، تذکر به وجود شرط داوری و درخواست صریح از داور برای شروع رسیدگی یا از طرف مقابل برای همکاری در این زمینه است. این اقدام قانونی کمک می کند تا فرآیند داوری از حالت تعلیق خارج شده و به جریان بیفتد.

نمونه متن:

احتراماً، ضمن اشاره به قرارداد شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] و بروز اختلاف در خصوص [موضوع اختلاف] که پیشتر به استناد بند داوری قرارداد به داور محترم، جناب آقای/خانم [نام داور] ارجاع گردیده است،
نظر به گذشت زمان و عدم آغاز رسمی رسیدگی به موضوع اختلاف، بدین وسیله از داور محترم/جنابعالی/شرکت محترماً درخواست می شود که هر چه سریع تر نسبت به شروع فرآیند داوری و تعیین دستور کار و زمانبندی جلسات رسیدگی اقدام فرمایید. اینجانب/شرکت آمادگی کامل خود را برای ارائه مدارک و همکاری در جهت تسریع حل و فصل اختلاف اعلام می دارم.

اظهارنامه یادآوری مهلت صدور رأی داوری (مستند به ماده 484 قانون آیین دادرسی مدنی)

مهلت صدور رأی داوری، یکی از حساس ترین مراحل در فرآیند داوری است. طبق ماده 484 قانون آیین دادرسی مدنی، مهلت داوری معمولاً سه ماه از تاریخ ارجاع امر به داور است، مگر اینکه طرفین مهلت دیگری را توافق کرده باشند. نزدیک شدن به پایان این مهلت و عدم صدور رأی، می تواند منجر به ابطال رأی داوری شود. در چنین شرایطی، ارسال اظهارنامه به داور جهت یادآوری مهلت قانونی یا توافقی، از اهمیت بالایی برخوردار است.

هدف از این اظهارنامه، اخطار رسمی به داور برای صدور رأی در مهلت مقرر و جلوگیری از ابطال احتمالی رأی به دلیل انقضای مهلت است. این اقدام، یک گام پیشگیرانه مهم محسوب می شود.

نمونه متن:

احتراماً، پیرو ارجاع اختلاف فی مابین اینجانب/شرکت [نام طرف اول] و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم] به داوری جنابعالی به موجب [شماره و تاریخ توافقنامه داوری یا ارجاع کتبی] مورخ [تاریخ ارجاع]، و با عنایت به ماده 484 قانون آیین دادرسی مدنی و یا توافق طرفین، مهلت سه ماهه/ [مدت توافقی] برای صدور رأی داوری تعیین گردیده است.
نظر به اینکه از تاریخ ارجاع امر به داوری تا کنون [تعداد روزها/ماه ها] گذشته است و [تعداد روزهای] اندکی به انقضای مهلت قانونی/توافقی جهت صدور رأی باقی مانده است و رأیی صادر نگردیده است،
بدین وسیله، ضمن احترام به مقام داوری، از جنابعالی درخواست می شود تا در اسرع وقت ممکن و پیش از انقضای مهلت مقرر، نسبت به صدور رأی داوری اقدام فرمایید. بدیهی است عدم صدور رأی در مهلت مقرر، می تواند منجر به آثار حقوقی ناخواسته ای از جمله ابطال رأی داوری گردد.

اظهارنامه درخواست بررسی مدارک و مستندات ارائه شده

گاهی اوقات، طرفین دعوا احساس می کنند که مدارک و مستندات مهمی که ارائه کرده اند، به دلایلی (چه عمدی و چه سهوی) توسط داور به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. ارسال اظهارنامه به داور در این شرایط، فرصتی برای جلب مجدد توجه به این اسناد است.

هدف این اظهارنامه، جلب توجه ویژه داور به مدارک و مستندات خاصی است که از نظر طرف ارسال کننده، در نتیجه گیری و صدور رأی نهایی حائز اهمیت هستند و باید پیش از اتخاذ تصمیم نهایی مورد بازبینی دقیق قرار گیرند.

نمونه متن:

احتراماً، در جریان رسیدگی به اختلاف فی مابین اینجانب/شرکت [نام طرف اول] و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم]، اینجانب/شرکت در تاریخ [تاریخ ارائه مدارک]، مدارک و مستندات متعددی از جمله [فهرست مختصر مدارک مهم مانند: صورتجلسه مورخ، فاکتور خرید شماره، نامه رسمی شرکت] را جهت بررسی به حضور داور محترم ارائه نموده ام.
با توجه به اهمیت محتوای این مدارک در روشن شدن ابعاد [موضوع خاص اختلاف] و تأثیر احتمالی آن ها بر رأی نهایی،
بدین وسیله، ضمن احترام، از داور محترم درخواست می شود پیش از صدور رأی قطعی، بار دیگر و به دقت، نسبت به بررسی کامل و جامع مدارک و مستندات فوق الذکر اقدام فرمایید تا تصمیمی عادلانه و مبتنی بر تمامی جوانب امر اتخاذ گردد.

اظهارنامه اعتراض به صلاحیت داور یا درخواست عزل داور

در شرایطی خاص و تنها در صورت بروز یکی از جهات قانونی رد داور (مانند خویشاوندی با یکی از طرفین، ذینفع بودن داور در دعوا، یا وجود دعوای حقوقی بین داور و یکی از طرفین)، ارسال اظهارنامه به داور می تواند برای اعلام رسمی اعتراض به صلاحیت داور یا درخواست عزل وی به کار رود. این موضوع از حساسیت بالایی برخوردار است و معمولاً نیاز به پیگیری از طریق مراجع قضایی دارد.

هدف، اعلام رسمی اعتراض و آغاز فرآیند قانونی برای عزل داور است. در چنین مواردی، مشورت با وکیل متخصص حقوق داوری قبل از هر اقدامی ضروری است.

نمونه متن:

احتراماً، به استحضار می رساند که اینجانب/شرکت [نام طرف اول]، در خصوص داوری مربوط به اختلاف فی مابین اینجانب/شرکت و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم] که داوری آن به جنابعالی ارجاع شده است، مطلع گردیده ام که [جهت قانونی رد داور را به دقت شرح دهید، مثلاً: جنابعالی با یکی از طرفین دعوا دارای رابطه خویشاوندی درجه یک هستید، یا جنابعالی در دعوای مطروحه دارای نفع شخصی می باشید].
با عنایت به مواد قانونی مربوط به جهات رد داور [مثلاً ماده 469 و 470 قانون آیین دادرسی مدنی] که به وضوح وجود چنین روابطی را مانع از داوری می داند،
بدین وسیله، ضمن احترام، مراتب اعتراض رسمی خود را به صلاحیت جنابعالی به عنوان داور در پرونده فوق الذکر اعلام می دارم و درخواست عزل جنابعالی را مطابق با مقررات قانونی، از طریق مراجع ذیصلاح پیگیری خواهم نمود. لازم به ذکر است که این اقدام صرفاً در راستای حفظ عدالت و بی طرفی در فرآیند داوری صورت می پذیرد.

اظهارنامه درخواست تمدید مهلت داوری

گاهی اوقات، برای رسیدگی دقیق تر و کامل تر به موضوع اختلاف، داور یا یکی از طرفین ممکن است نیاز به زمان بیشتری برای رسیدگی یا ارائه مدارک داشته باشد. در صورتی که طرفین با تمدید مهلت داوری موافق باشند، ارسال اظهارنامه به داور یا طرف مقابل برای رسمی کردن این رضایت، امری مهم است.

هدف از این اظهارنامه، مستندسازی و رسمی کردن توافق طرفین برای تمدید مهلت داوری است تا هیچ گونه ابهامی در خصوص اعتبار رأی آتی داور به دلیل انقضای مهلت، پیش نیاید.

نمونه متن:

احتراماً، پیرو داوری مربوط به اختلاف فی مابین اینجانب/شرکت [نام طرف اول] و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم]، که مهلت صدور رأی آن در تاریخ [تاریخ انقضای مهلت فعلی] به پایان می رسد،
با توجه به [ذکر علت نیاز به تمدید، مثلاً: پیچیدگی موضوع، نیاز به کارشناسی مجدد، یا درخواست ارائه مدارک بیشتر از سوی داور/طرفین]، و با توافق حاصله فی مابین اینجانب/شرکت و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم]، بدین وسیله رضایت خود را مبنی بر تمدید مهلت داوری برای مدت [تعداد] ماه/روز دیگر، از تاریخ [تاریخ جدید شروع مهلت تمدید شده] تا تاریخ [تاریخ جدید انقضای مهلت]، به حضور داور محترم اعلام می داریم.
خواهشمند است داور محترم نیز موافقت خود را با تمدید مهلت داوری به نحو مقتضی اعلام فرمایند.

اظهارنامه اعلام عدم اجرای رأی داوری و اخطار پیگیری قضایی

پس از صدور رأی داوری و ابلاغ آن به طرفین، محکوم علیه موظف است رأی را اجرا کند. در صورت عدم اجرای رأی توسط محکوم علیه، ارسال اظهارنامه به داور (برای اطلاع) و به طرف مقابل (محکوم علیه) می تواند به عنوان یک هشدار رسمی و اعلام قصد پیگیری قضایی از طریق دادگاه عمل کند.

هدف این اظهارنامه، اخطار رسمی به محکوم علیه برای اجرای رأی داوری در مهلت مقرر و اعلام عزم محکوم له برای پیگیری قانونی از طریق دادگاه در صورت عدم تمکین است.

نمونه متن:

احتراماً، به موجب رأی داوری قطعی و لازم الاجرای شماره [شماره رأی] مورخ [تاریخ رأی] صادره از سوی داور محترم جناب آقای/خانم [نام داور] در پرونده اختلاف فی مابین اینجانب/شرکت [نام طرف اول] و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم]، جنابعالی/شرکت به پرداخت مبلغ [مبلغ محکومیت] ریال و/یا انجام تعهد [شرح مختصر تعهد] محکوم گردیده اید.
با وجود ابلاغ رسمی رأی داوری در تاریخ [تاریخ ابلاغ]، متأسفانه تا کنون نسبت به اجرای مفاد رأی داوری اقدام ننموده اید.
بدین وسیله به جنابعالی/شرکت اخطار داده می شود که ظرف مدت 10 روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به اجرای کامل مفاد رأی داوری اقدام نمایید. بدیهی است در صورت عدم اجرای رأی در مهلت مقرر، اینجانب/شرکت ناگزیر از پیگیری قضایی و درخواست صدور اجراییه از طریق مراجع دادگستری و مطالبه کلیه خسارات دادرسی و تأخیر تأدیه ناشی از عدم اجرای رأی داوری خواهم بود.

اظهارنامه های ارسالی از سوی داور به طرفین دعوا

داور، به عنوان شخصی بی طرف که مسئولیت حل اختلاف را بر عهده دارد، نیز از ابزار اظهارنامه برای برقراری ارتباط رسمی با طرفین استفاده می کند. این اظهارنامه ها برای اطلاع رسانی، درخواست مدارک، یا اعلام تصمیمات میانی به کار می روند و نقش مهمی در سازماندهی و پیشبرد کار داوری دارند.

اظهارنامه دعوت به جلسه داوری (محوری ترین اظهارنامه داور)

یکی از مهم ترین وظایف داور پس از پذیرش سمت و ارجاع پرونده، دعوت طرفین به جلسه داوری است. ارسال اظهارنامه به داور در این مرحله، دقیقاً توسط داور برای طرفین صورت می گیرد تا آغاز رسمی فرآیند داوری و زمان و مکان رسیدگی به اطلاع آن ها رسانده شود.

هدف از این اظهارنامه، اطلاع رسانی رسمی و مستند به طرفین دعوا درباره جزئیات جلسه داوری است. این سند باید به گونه ای تنظیم شود که هیچ گونه ابهامی برای طرفین باقی نماند و آن ها با آمادگی کامل در جلسه حاضر شوند. تجربه نشان می دهد که دقت در تنظیم این اظهارنامه، می تواند در یکپارچگی و اثربخشی فرآیند داوری مؤثر باشد.

محتویات ضروری:

• نام و مشخصات کامل داور (با ذکر سمت داوری).
• نام و مشخصات کامل و دقیق طرفین دعوا (خواهان و خوانده).
• مشخصات قرارداد یا توافقنامه مبنای داوری (شماره، تاریخ، موضوع).
• موضوع دقیق و شفاف اختلاف که به داوری ارجاع شده است.
• زمان (ساعت و تاریخ) دقیق برگزاری جلسه داوری.
• مکان دقیق برگزاری جلسه داوری (آدرس کامل).
• تذکرات لازم در خصوص مدارک مورد نیاز که طرفین باید همراه داشته باشند (مانند اصل مدارک، وکالتنامه).
• اشاره به مواد قانونی مرتبط (مانند ماده 485 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص مهلت ارائه مستندات).

مدارک مورد نیاز داور برای ارسال:

• تصویر مصدق (برابر اصل شده) توافقنامه داوری یا شرط داوری مندرج در قرارداد.
• درخواست کتبی شروع داوری از سوی یکی از طرفین (در صورت وجود و لزوم).
• تصویر مدارک هویتی داور و طرفین.

نمونه متن جامع و کامل:

داور محترم: [نام و نام خانوادگی داور]
آدرس داور: [آدرس کامل داور]
موضوع: دعوت به جلسه داوری در خصوص اختلاف فی مابین [نام خواهان] و [نام خوانده]

با سلام و احترام؛
بدین وسیله به استحضار می رساند به موجب [بند و ماده] قرارداد شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] منعقده فی مابین جناب آقای/شرکت [نام خواهان] به نشانی [آدرس خواهان] (به عنوان خواهان) و جناب آقای/شرکت [نام خوانده] به نشانی [آدرس خوانده] (به عنوان خوانده)، داوری اینجانب/شرکت [نام داور/موسسه داوری] برای رسیدگی و حل و فصل اختلاف در خصوص [موضوع دقیق اختلاف، مثلاً: عدم ایفای تعهدات قراردادی مربوط به تحویل مواد اولیه]، مورد پذیرش قرار گرفته است.

نظر به ارجاع رسمی امر به داوری و لزوم شروع رسیدگی، بدین وسیله از جنابعالی/شرکت [نام خواهان] و جنابعالی/شرکت [نام خوانده] دعوت می شود تا در جلسه داوری که به منظور استماع اظهارات، بررسی مدارک و اتخاذ تصمیم عادلانه برگزار می گردد، حضور به هم رسانید.

مشخصات جلسه داوری:
تاریخ برگزاری: [روز هفته، تاریخ شمسی کامل]
ساعت برگزاری: [ساعت دقیق، مثلاً: 10:00 صبح]
محل برگزاری: [آدرس دقیق محل برگزاری جلسه، مثلاً: تهران، خیابان ولیعصر، کوچه دوم، پلاک 10، طبقه 3]

مدارک لازم جهت ارائه در جلسه:
از هر یک از طرفین محترم انتظار می رود که کلیه اسناد و مدارک مثبته ادعاها و دفاعیات خود را به صورت کامل و منظم، به همراه اصل آن ها جهت مطابقت، در جلسه مذکور ارائه نمایند. همچنین در صورت حضور وکیل، ارائه وکالتنامه رسمی و معتبر الزامی است.

عدم حضور هر یک از طرفین در جلسه فوق الذکر، مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم از سوی داور نخواهد بود و داور می تواند با توجه به اسناد و مدارک موجود و اظهارات طرف حاضر، رأی مقتضی را صادر نماید.
با آرزوی حل و فصل عادلانه اختلاف،

با احترام
[نام و نام خانوادگی داور]
[سمت داور]
[امضاء داور]
تاریخ: [تاریخ ارسال اظهارنامه]

اظهارنامه درخواست ارائه مدارک و توضیحات از طرفین

در طول رسیدگی داوری، ممکن است داور برای اتخاذ تصمیمی عادلانه و مستدل، نیاز به اطلاعات یا مدارک تکمیلی از یکی یا هر دو طرف داشته باشد. در این مواقع، ارسال اظهارنامه به داور (اینجا توسط داور به طرفین) به صورت رسمی این درخواست را مطرح می کند.

هدف از این اظهارنامه، درخواست رسمی و تعیین مهلت مشخص برای ارائه اطلاعات یا مدارک خاصی است که داور آن ها را برای روشن شدن جوانب امر و تصمیم گیری نهایی ضروری می داند.

نمونه متن:

احتراماً، در راستای رسیدگی به اختلاف فی مابین جناب آقای/شرکت [نام طرف اول] و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم]، و به منظور روشن شدن ابعاد [موضوع خاص اختلاف]، اینجانب به عنوان داور پرونده، نیاز به مدارک و توضیحات تکمیلی زیر از [نام طرف/طرفین] دارم:
1. [شرح مدرک یا توضیح مورد نیاز 1، مثلاً: اصل صورت وضعیت های مالی مربوط به پروژه طی سال های 1401 و 1402]
2. [شرح مدرک یا توضیح مورد نیاز 2، مثلاً: لیست کامل کارکنان حاضر در پروژه و شرح وظایف آن ها]
خواهشمند است که نسبت به ارائه مدارک و توضیحات فوق الذکر، حداکثر ظرف مدت 7 روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، اقدام نمایید. بدیهی است عدم ارائه مدارک در مهلت مقرر، می تواند در تصمیم گیری داور مؤثر باشد.

اظهارنامه اعلام تصمیمات داور (غیر از رأی نهایی)

گاهی داور ممکن است در طول فرآیند رسیدگی، تصمیمات میانی مهمی اتخاذ کند که لازم است به اطلاع طرفین برسد. این تصمیمات می تواند شامل نیاز به ارجاع امر به کارشناسی، یا اتمام مهلت رسیدگی و اعلام ختم دادرسی باشد. ارسال اظهارنامه به داور (توسط داور به طرفین) در این موارد، به رسمی شدن این تصمیمات کمک می کند.

هدف این اظهارنامه، ابلاغ رسمی تصمیمات میانی داور به طرفین است تا آن ها از روند پیشرفت داوری آگاه باشند و در صورت نیاز، اقدامات لازم را انجام دهند.

نمونه متن:

احتراماً، در راستای رسیدگی به اختلاف فی مابین جناب آقای/شرکت [نام طرف اول] و جناب آقای/شرکت [نام طرف دوم]، و پس از بررسی های صورت گرفته، اینجانب به عنوان داور پرونده تصمیمات ذیل را اتخاذ نموده ام که بدین وسیله به اطلاع طرفین محترم می رساند:
1.  نیاز به ارجاع امر به کارشناسی: با توجه به پیچیدگی های فنی در موضوع [موضوع فنی اختلاف]، به منظور روشن شدن ابعاد تخصصی امر، مقرر گردید موضوع به کارشناس رسمی دادگستری در رشته [رشته کارشناسی] ارجاع گردد. مشخصات کارشناس و هزینه مربوطه متعاقباً اعلام خواهد شد.
2.  اعلام ختم رسیدگی: با توجه به اتمام مراحل دادرسی، استماع اظهارات طرفین و بررسی کامل مدارک ارائه شده، بدین وسیله ختم رسیدگی اعلام می گردد و رأی داوری در مهلت قانونی صادر و ابلاغ خواهد شد.

نکات حقوقی و عملی مهم در تنظیم و ارسال اظهارنامه در داوری

ارسال اظهارنامه به داور و یا از سوی داور به طرفین، اقدامی است که نیازمند دقت و آگاهی از نکات حقوقی و عملی خاصی است. عدم رعایت این نکات می تواند به ناکارآمدی اظهارنامه و حتی ایجاد مشکلات حقوقی منجر شود. در ادامه به برخی از مهمترین این نکات اشاره می شود.

اعتبار قانونی اظهارنامه

اظهارنامه، ابزاری است که از پشتوانه قانونی مواد 156 تا 159 قانون آیین دادرسی مدنی برخوردار است. این مواد صراحتاً بیان می کنند که اظهارنامه، یک سند رسمی محسوب می شود و مفاد آن می تواند در اثبات ادعاها و نفی آن ها در مراجع قضایی و داوری مورد استناد قرار گیرد. ارسال اظهارنامه به داور در واقع به منزله یک ابلاغ رسمی است که برای ارسال کننده حقوقی ایجاد کرده و برای مخاطب تکالیفی را به همراه دارد.

رعایت فرم و محتوای اظهارنامه

دقت در تنظیم اظهارنامه، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اطلاعات هویتی کامل و دقیق طرفین، آدرس های صحیح، موضوع خواسته به صورت صریح و بدون ابهام، و مستندات قانونی یا قراردادی، همگی باید به درستی در اظهارنامه ذکر شوند. هرگونه اشتباه یا نقص در این موارد می تواند اعتبار اظهارنامه را خدشه دار کرده و حتی آن را بی اثر سازد. در تجربه، مشاهده شده است که اظهارنامه هایی که با دقت و وسواس تنظیم نشده اند، گاه به جای تسهیل، فرآیند را پیچیده تر کرده اند.

اهمیت پیوست مدارک

در بسیاری از موارد، پیوست کردن مدارک مرتبط به اظهارنامه، ضرورت دارد. مثلاً هنگام یادآوری شرط داوری، بهتر است تصویر قرارداد حاوی شرط داوری پیوست شود. یا هنگام یادآوری مهلت داوری، می توان تصویر نامه ارجاع داوری را ضمیمه کرد. این اقدام به شفافیت بیشتر کمک کرده و نشان می دهد که اظهارکننده دارای مستندات کافی برای ادعای خود است. این عمل به داور نیز کمک می کند تا با دید بازتری به موضوع رسیدگی کند و درک کامل تری از زمینه اختلاف داشته باشد.

نحوه ارسال اظهارنامه

در حال حاضر، ارسال اظهارنامه به داور و یا به طرف مقابل، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت می گیرد. این دفاتر، اظهارنامه را ثبت کرده و پس از پرداخت هزینه، آن را به نشانی گیرنده ابلاغ می کنند. دریافت کد رهگیری و پیگیری وضعیت ابلاغ، از اهمیت بالایی برخوردار است تا اطمینان حاصل شود که اظهارنامه به درستی به دست گیرنده رسیده است. این فرآیند رسمی و الکترونیکی، امکان انکار ابلاغ را از بین می برد.

مشاوره با وکیل متخصص

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و ظرافت های خاص در تنظیم و ارسال اظهارنامه به داور، اکیداً توصیه می شود که پیش از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در امور داوری مشورت شود. یک وکیل مجرب می تواند با دانش و تجربه ای که در این زمینه دارد، اظهارنامه ای مؤثر، دقیق و منطبق با قوانین تنظیم کند که بیشترین اثرگذاری حقوقی را داشته باشد و از بروز خطاهای احتمالی جلوگیری کند. گاه یک کلمه یا عبارت نادرست در اظهارنامه می تواند مسیر پرونده را تغییر دهد.

آثار حقوقی عدم پاسخ به اظهارنامه یا عدم تمکین

عدم پاسخ به اظهارنامه یا عدم تمکین به مفاد آن، می تواند آثار حقوقی مهمی به دنبال داشته باشد. در بسیاری از موارد، عدم پاسخ، به منزله پذیرش ضمنی مفاد اظهارنامه تلقی نمی شود، اما می تواند به عنوان قرینه ای بر بی توجهی یا عدم همکاری تلقی شده و در مراحل بعدی رسیدگی به ضرر طرفی که پاسخ نداده است، مورد استناد قرار گیرد. در داوری، این عدم پاسخ می تواند فرآیند را کند کرده یا داور را وادار به تصمیم گیری بر اساس مدارک موجود بدون حضور یا همکاری طرف غایب کند.

تفکیک اظهارنامه از دادخواست و تفاوت های آن در فرآیند داوری

اظهارنامه با دادخواست تفاوت های اساسی دارد. دادخواست آغازگر یک دعوای قضایی در دادگاه است و جنبه قضایی و رسیدگی محاکماتی دارد. اما اظهارنامه، یک سند رسمی برای ابلاغ یک مطلب یا مطالبه ای مشخص است و به تنهایی دعوایی را آغاز نمی کند. در داوری، ارسال اظهارنامه به داور بیشتر جنبه اطلاع رسانی، یادآوری و مستندسازی ارتباطات را دارد، در حالی که دادخواست برای درخواست ابطال رأی داوری یا تعیین داور توسط دادگاه مورد استفاده قرار می گیرد.

سوالات متداول

آیا بدون ارسال اظهارنامه می توان داوری را شروع کرد؟

بله، در بسیاری از موارد داوری می تواند بدون ارسال اظهارنامه به داور آغاز شود، خصوصاً اگر طرفین با یکدیگر همکاری کامل داشته باشند و به صورت کتبی بر شروع فرآیند داوری و تعیین داور توافق کنند. با این حال، استفاده از اظهارنامه می تواند فرآیند را رسمی تر، مستندتر و شفاف تر کرده و از بروز اختلافات آتی در خصوص ابلاغ یا آگاهی طرفین جلوگیری کند.

چه مدت پس از ارسال اظهارنامه دعوت به داوری، داور باید اقدام کند؟

قانون مدت زمان مشخصی را برای اقدام داور پس از دریافت اظهارنامه دعوت به داوری تعیین نکرده است. با این حال، انتظار می رود که داور در یک مهلت معقول و عرفی (که معمولاً 7 تا 15 روز کاری در نظر گرفته می شود) پس از ابلاغ اظهارنامه، نسبت به بررسی موضوع، تماس با طرفین و تعیین زمان و مکان جلسه داوری اقدام نماید. عدم اقدام در یک بازه زمانی معقول می تواند از سوی طرفین پیگیری شود.

در صورت عدم حضور طرف مقابل در جلسه داوری پس از اظهارنامه، داور چه اقدامی باید انجام دهد؟

بر اساس اصول داوری، اگر داور به طور رسمی و از طریق ارسال اظهارنامه به داور (اینجا منظور توسط داور به طرفین) به طرفین برای حضور در جلسه داوری دعوت کرده باشد و یکی از طرفین بدون عذر موجه غیبت کند، داور می تواند با استناد به اسناد و مدارک موجود و اظهارات طرف حاضر، به رسیدگی ادامه داده و رأی مقتضی را صادر نماید. غیبت مانع از رسیدگی نخواهد شد، اما ممکن است داور قبل از صدور رأی فرصت دیگری برای حضور در نظر بگیرد.

آیا می توان مفاد اظهارنامه را پس از ارسال تغییر داد؟

خیر، پس از اینکه اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و ارسال شد، امکان تغییر یا اصلاح مفاد آن وجود ندارد. در صورت نیاز به تغییر، باید یک اظهارنامه جدید با مفاد اصلاح شده تنظیم و ارسال گردد. به همین دلیل، تأکید بر دقت و مشاوره حقوقی قبل از ارسال اظهارنامه بسیار مهم است.

هزینه ارسال اظهارنامه چقدر است؟

هزینه ارسال اظهارنامه به داور یا طرف مقابل، شامل هزینه های قانونی دادرسی است که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اخذ می شود. این هزینه ثابت بوده و هر ساله توسط قوه قضائیه اعلام و به روز می شود. علاوه بر آن، در صورتی که فرد برای تنظیم اظهارنامه از خدمات مشاوره حقوقی یا وکیل استفاده کند، هزینه های مربوط به حق المشاوره و حق الوکاله نیز اضافه خواهد شد.

نتیجه گیری

در فرآیند پیچیده و گاه پرچالش داوری، ارسال اظهارنامه به داور نه تنها یک اقدام حقوقی رسمی، بلکه یک ابزار استراتژیک برای شفاف سازی، مستندسازی و تسریع در حل و فصل اختلافات محسوب می شود. از یادآوری مهلت های قانونی و قراردادی گرفته تا دعوت به جلسات رسیدگی و ابلاغ تصمیمات، اظهارنامه نقش حیاتی در پیشبرد عادلانه و مؤثر داوری ایفا می کند. تجربه نشان داده است که هرچه با آگاهی و دقت بیشتری از این ابزار قانونی استفاده شود، نتایج مطلوب تری حاصل خواهد شد. طرفین دعوا و داوران، با درک کامل از ظرفیت ها و الزامات قانونی اظهارنامه، می توانند به کارآمدی فرآیند داوری کمک شایانی کنند و از بروز ابهامات و تأخیرات غیرضروری جلوگیری به عمل آورند. در نهایت، بهره گیری از دانش و تجربه متخصصان حقوقی در این مسیر، راهی مطمئن برای تضمین صحت و اثربخشی این اقدامات است.