هزینه صلح نامه در دفترخانه

هزینه تنظیم صلح نامه در دفترخانه اسناد رسمی شامل حق التحریر، حق الثبت، مالیات و عوارض است که بسته به مالی یا غیرمالی بودن صلح نامه و ارزش موضوع آن، متغیر است. برای اطلاع دقیق از تمامی مؤلفه های هزینه صلح نامه در دفترخانه، لازم است تعرفه های سال جاری و بخشنامه های مربوطه مورد بررسی قرار گیرد.

وقتی نیاز به حل و فصل یک موضوع حقوقی یا انتقال دارایی با آرامش خاطر و اعتباری قانونی پیدا می کنید، صلح نامه می تواند همچون پلی مطمئن، شما را به مقصود برساند. این سند حقوقی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شود، نه تنها از اعتبار بالایی برخوردار است، بلکه می تواند از بروز بسیاری از اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری کند. هرچند هدف اصلی این سند، ایجاد صلح و سازش است، اما برای تنظیم رسمی آن، پرداخت هزینه هایی ضروری است که آگاهی از آن ها پیش از اقدام، تجربه ای مطمئن تر را رقم می زند.

دانستن این هزینه ها به افراد کمک می کند تا با دیدی روشن و بدون نگرانی از جزئیات مالی، برای ثبت صلح نامه خود برنامه ریزی کنند. تعرفه های دفاتر اسناد رسمی به طور سالانه توسط قوه قضاییه ابلاغ می شود و شامل مؤلفه های مختلفی است که در ادامه با جزئیات به آن ها پرداخته خواهد شد.

صلح نامه چیست؟ (نگاهی جامع به ابعاد حقوقی)

صلح نامه، عقدی است مستقل و جایگاه ویژه ای در حقوق مدنی ایران دارد. بر اساس ماده ۷۵۲ قانون مدنی، صلح ممکن است یا در مورد رفع تنازع موجود و یا جلوگیری از تنازع احتمالی باشد، و یا در مورد معامله و غیر آن واقع شود. این عقد به افراد این امکان را می دهد که با توافق و تراضی، اختلافات خود را حل و فصل کرده یا به انتقال مالکیت و منافع بپردازند، بدون آنکه الزامات و تشریفات خاص سایر عقود مانند بیع یا اجاره را متحمل شوند.

ماهیت صلح نامه انعطاف پذیری بالایی دارد و می تواند طیف وسیعی از توافقات را پوشش دهد. از مهم ترین ویژگی های آن، اعتبار و قدرت اجرایی است که با ثبت رسمی در دفاتر اسناد رسمی به دست می آید. این ویژگی، صلح نامه را به ابزاری قدرتمند برای تضمین حقوق طرفین تبدیل می کند.

انواع صلح نامه

صلح نامه ها بر اساس موضوع و هدف خود به انواع گوناگونی تقسیم می شوند که هر یک کاربرد خاص خود را دارند:

• صلح دعاوی: این نوع صلح نامه برای حل و فصل اختلافات و دعاوی جاری یا احتمالی بین افراد تنظیم می شود. می تواند شامل دعاوی مالی، ملکی، خانوادگی یا هر گونه اختلافی باشد که طرفین مایل به پایان دادن به آن از طریق توافق هستند.
• صلح عمری، رقبی، سکنی (صلح منافع): این صلح نامه ها مربوط به انتقال منافع یک مال است، نه عین آن.
  • صلح عمری: در این صلح نامه، مالکیت عین مال به متصالح منتقل می شود، اما حق استفاده از منافع آن (مثل حق سکونت یا اجاره) تا پایان عمر مصالح (صلح کننده) یا شخص ثالثی که تعیین می شود، برای او باقی می ماند.
  • صلح رقبی: در صلح رقبی، حق انتفاع برای مدت زمان مشخصی (مثلاً ۱۰ سال) به مصالح یا شخص دیگری داده می شود.
  • صلح سکنی: این نوع صلح به معنای صلح حق سکونت در ملک برای مدت زمان معین یا نامعین است.
• صلح مالی: این صلح نامه ها شامل انتقال مالکیت اموال منقول (مانند خودرو، سهام، مطالبات) یا غیرمنقول (مانند ملک، زمین) می شود. صلح مالی می تواند با عوض (در ازای دریافت مبلغ یا مال دیگر) یا بدون عوض (بلاعوض) باشد.
• صلح غیرمالی: صلح اسناد یا حقوق غیرمالی مانند صلح حق انتفاع، حق رهن، یا حقوق معنوی در این دسته قرار می گیرد.
• صلح محاباتی: این نوع صلح نامه زمانی است که عوض (مقابل) صلح، ناچیز یا نمادین باشد و به نوعی شبیه به هبه (بخشش) عمل می کند، اما قواعد فقهی و حقوقی متفاوتی دارد.
• صلح معوض و غیرمعوض: صلح معوض زمانی است که در ازای صلح مال یا حق، چیزی به عنوان عوض دریافت شود. صلح غیرمعوض یا بلاعوض، بدون دریافت هیچ عوضی صورت می گیرد.

چرا صلح نامه را در دفترخانه رسمی کنیم؟

تنظیم صلح نامه در دفاتر اسناد رسمی، مزایای بی شماری دارد که آن را از صلح نامه عادی متمایز می کند:

1. غیرقابل انکار بودن: سند رسمی، بر اساس ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی، سندی است که در اداره ثبت اسناد و املاک یا دفاتر اسناد رسمی یا نزد سایر مأموران رسمی، در حدود صلاحیت آن ها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد. این اسناد تا زمانی که جعلی بودن آن ها ثابت نشود، از سوی هیچ دادگاه یا مرجعی قابل انکار نیستند.
2. قدرت اجرایی: صلح نامه های رسمی، بدون نیاز به حکم دادگاه، قدرت اجرایی دارند. این بدان معناست که در صورت تخلف هر یک از طرفین از تعهدات خود، می توان مستقیماً از طریق مراجع ثبتی برای اجرای مفاد سند اقدام کرد.
3. تضمین حقوق طرفین: سردفتر به عنوان یک نهاد رسمی، وظیفه دارد از صحت توافقات، اهلیت طرفین و رعایت موازین قانونی اطمینان حاصل کند. این نظارت، حقوق هر دو طرف را تضمین کرده و از تضییع آن ها جلوگیری می کند.
4. کاهش اختلافات آینده: شفافیت و قانونی بودن سند رسمی، احتمال بروز اختلافات و دعاوی بعدی را به حداقل می رساند و صلح و آرامش را برای طرفین به ارمغان می آورد.

تنظیم رسمی صلح نامه در دفترخانه، نه تنها به توافقات اعتبار قانونی می بخشد، بلکه امنیت خاطر و قدرت اجرایی بی بدیلی را برای طرفین به همراه دارد.

مؤلفه های اصلی تشکیل دهنده هزینه صلح نامه در دفترخانه

هنگام مراجعه به دفاتر اسناد رسمی برای تنظیم یک صلح نامه، هزینه های مختلفی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. این هزینه ها به طور کلی به چند بخش اصلی تقسیم می شوند که مجموع آن ها، هزینه صلح نامه در دفترخانه را تشکیل می دهد. شناخت این مؤلفه ها به افراد کمک می کند تا تصویر روشنی از کل فرایند مالی داشته باشند و با آمادگی کامل اقدام کنند.

مؤلفه های اصلی هزینه صلح نامه عبارتند از:

• حق التحریر: این مبلغ به عنوان اجرت و دستمزد دفترخانه برای تنظیم، ثبت و ارائه خدمات مربوط به سند دریافت می شود.
• حق الثبت: این هزینه دولتی است که به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور پرداخت می شود و معمولاً درصدی از ارزش مال موضوع سند (برای اسناد مالی) یا مبلغی ثابت (برای اسناد غیرمالی) است.
• مالیات: بسته به نوع صلح نامه، ممکن است مالیات های مختلفی مانند مالیات نقل و انتقال یا مالیات بر ارث (در موارد خاص) اعمال شود.
• عوارض: شامل عوارض شهرداری یا سایر نهادها است که معمولاً برای صلح اموال غیرمنقول (مانند ملک) دریافت می شود.
• سایر هزینه های جانبی: این موارد شامل هزینه هایی مانند استعلامات، اوراق مصرفی و کپی، و گواهی امضا می شود.

درک این موضوع که هزینه صلح نامه در دفترخانه از جمع این موارد تشکیل می شود، بسیار مهم است؛ زیرا تنها با در نظر گرفتن تمامی این مؤلفه ها می توان به برآورد دقیقی از کل هزینه دست یافت.

حق التحریر صلح نامه: تعرفه های سال 1404 (یا سال جاری)

حق التحریر، یکی از بخش های اصلی هزینه صلح نامه در دفترخانه است که مستقیماً به دفترخانه اسناد رسمی تعلق می گیرد. این مبلغ، در واقع اجرت و دستمزد سردفتر و دفتریاران برای خدماتی است که در راستای تنظیم و ثبت سند ارائه می دهند. نحوه تعیین حق التحریر بر اساس بخشنامه های سالانه ای است که از سوی رئیس قوه قضاییه ابلاغ می شود و دفاتر اسناد رسمی موظف به رعایت این تعرفه ها هستند.

الف) حق التحریر صلح نامه غیرمالی

بسیاری از صلح نامه ها، ماهیت غیرمالی دارند؛ یعنی موضوع آن ها انتقال عین مال با ارزش معین نیست، بلکه بیشتر به حقوق یا منافع می پردازند. صلح دعاوی غیرمالی، صلح عمری، رقبی، سکنی و صلح حقوق معنوی از جمله این موارد هستند. حق التحریر این دسته از صلح نامه ها معمولاً به صورت یک تعرفه ثابت و مقطوع در بخشنامه ها مشخص می شود و به ارزش خاصی از مال بستگی ندارد.

برای سال 1404 (یا سال جاری)، تعرفه مربوط به صلح دعاوی قراردادهای غیرمالی و سایر اسناد غیرمالی به شرح زیر است. این مبالغ برای هر سند به صورت ثابت تعیین شده و تغییر در جزئیات غیرمالی صلح نامه تأثیری بر آن ندارد:

عنوان سند غیرمالی	تعرفه (ریال) (1404)
وکالت نامه های فروش یا انتقال	6,800,000
سایر وکالت نامه ها	4,000,000
تنفیذنامه، رضایت نامه، اقرارنامه، تعهدنامه، متمم قرارداد، اجاره	4,800,000
تقسیم نامه برای هر واحد مال منقول و غیرمنقول	3,000,000
تعهدنامه دانشجویی (به نفع مراکز آموزشی)	1,000,000
وقف نامه	8,500,000
وصیت نامه عهدی	5,300,000
صلح دعاوی قراردادهای غیرمالی	3,500,000
تعویض یا ضم وثیقه	4,000,000
سایر اسناد غیرمالی	2,800,000

برای مثال، تنظیم یک صلح عمری که در آن حق انتفاع تا پایان عمر به مصالح واگذار می شود، در دسته سایر اسناد غیرمالی یا در صورت وجود جنبه دعوایی، صلح دعاوی قراردادهای غیرمالی قرار می گیرد و مشمول تعرفه ثابت مربوطه خواهد بود.

ب) حق التحریر صلح نامه مالی

در مقابل صلح نامه های غیرمالی، صلح نامه های مالی قرار دارند که موضوع آن ها انتقال مالکیت یا منافع مالی با ارزش معین است. هزینه صلح نامه در دفترخانه برای این دسته از اسناد، پیچیدگی بیشتری دارد؛ زیرا حق التحریر بر اساس ارزش مال موضوع صلح یا مبلغ مندرج در سند به صورت پلکانی و درصدی محاسبه می شود. این ارزش می تواند ارزش معاملاتی ملک، قیمت توافقی خودرو، یا مبلغ طلب باشد.

لازم به ذکر است که تعرفه های زیر عمومی برای اسناد مالی در نظر گرفته شده اند و ممکن است در بخشنامه های جدیدتر یا برای موارد خاص، تغییراتی اعمال شود. همواره توصیه می شود قبل از اقدام، از دفترخانه مورد نظر آخرین تعرفه ها را استعلام کنید.

1. حق التحریر اسناد مالی رهنی، با حق استرداد، ذمه و سایر اسناد مالی (غیر از منقول و غیرمنقول مشخص)

این دسته شامل اسنادی می شود که ماهیت مالی دارند اما مستقیماً در دسته اموال منقول یا غیرمنقول رایج قرار نمی گیرند یا دارای شروط خاصی هستند. مبلغ حق التحریر برای این اسناد به صورت پلکانی و بر اساس مبلغ سند محاسبه می شود:

مبلغ سند (ریال)	تعرفه (ریال) (1404)
تا 10,000,000	2,300,000 (مقطوع)
تا 100,000,000 (نسبت به مازاد 10 م. ر)	25 در هزار
تا 200,000,000 (نسبت به مازاد 100 م. ر)	15 در هزار
تا 500,000,000 (نسبت به مازاد 200 م. ر)	11 در هزار
تا 1,000,000,000 (نسبت به مازاد 500 م. ر)	6 در هزار
تا 3,000,000,000 (نسبت به مازاد 1 م. ر)	3 در هزار
تا 6,000,000,000 (نسبت به مازاد 3 م. ر)	2 در هزار
تا 10,000,000,000 (نسبت به مازاد 6 م. ر)	1.5 در هزار
تا 20,000,000,000 (نسبت به مازاد 10 م. ر)	0.6 در هزار
تا 100,000,000,000 (نسبت به مازاد 20 م. ر)	0.1 در هزار
بیش از 100,000,000,000 (نسبت به مازاد 100 م. ر)	0.01 در هزار

2. حق التحریر اسناد اموال منقول

اموال منقول، بر اساس ماده ۱۹ قانون مدنی، اشیایی هستند که جابجایی آن ها از محلی به محل دیگر، بدون وارد آمدن آسیب به خود یا محل آن، ممکن باشد. مثال هایی از این اموال شامل خودرو، سهام، چک، مطالبات و غیره است. حق التحریر برای صلح این اموال نیز به صورت پلکانی محاسبه می شود:

مبلغ سند (ریال)	تعرفه (ریال) (1404)
تا 10,000,000	800,000 (مقطوع)
تا 200,000,000 (نسبت به مازاد 10 م. ر)	14 در هزار
تا 1,000,000,000 (نسبت به مازاد 200 م. ر)	9 در هزار
بیش از 1,000,000,000 (نسبت به مازاد 1 م. ر)	2 در هزار

3. حق التحریر انواع سند معاملات غیر منقول و پیش فروش ساختمان (طبق ارزش معاملاتی)

اموال غیرمنقول مانند زمین، آپارتمان، مغازه و سرقفلی، بر اساس ارزش معاملاتی که توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود، دارای حق التحریر مشخصی هستند. این تعرفه ها معمولاً برای صلح ملک یا سایر اموال غیرمنقول اعمال می شوند:

مبلغ سند (ریال) (ارزش معاملاتی)	تعرفه (ریال) (1404)
تا 10,000,000	3,500,000 (مقطوع)
تا 50,000,000 (نسبت به مازاد 10 م. ر)	560 در هزار
تا 100,000,000 (نسبت به مازاد 50 م. ر)	180 در هزار
تا 200,000,000 (نسبت به مازاد 100 م. ر)	80 در هزار
تا 500,000,000 (نسبت به مازاد 200 م. ر)	50 در هزار
تا 1,000,000,000 (نسبت به مازاد 500 م. ر)	25 در هزار
بیش از 1,000,000,000 (نسبت به مازاد 1 م. ر)	10 در هزار

نکته مهم این است که مبلغ توافقی بین طرفین در صلح نامه ممکن است با ارزش معاملاتی که ملاک محاسبه هزینه های دولتی و حق التحریر است، متفاوت باشد. سردفتر موظف است بر اساس ارزش معاملاتی (و نه لزوماً مبلغ توافقی بالا) تعرفه ها را محاسبه کند، مگر در مواردی که قانون صراحتاً مبلغ توافقی را ملاک قرار داده باشد. این موضوع می تواند به طرز چشمگیری بر هزینه صلح نامه در دفترخانه تاثیر بگذارد.

حق الثبت صلح نامه: سهم دولت در تنظیم سند

یکی دیگر از مؤلفه های مهم در هزینه صلح نامه در دفترخانه، حق الثبت است. این مبلغ، برخلاف حق التحریر که به دفترخانه تعلق می گیرد، به عنوان یک هزینه دولتی به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور پرداخت می شود. هدف از دریافت حق الثبت، تأمین بخشی از بودجه لازم برای نگهداری و مدیریت سیستم ثبت اسناد و املاک کشور است.

نحوه محاسبه حق الثبت نیز مانند حق التحریر، به ماهیت مالی یا غیرمالی بودن صلح نامه بستگی دارد:

• برای اسناد مالی: حق الثبت به صورت درصدی از ارزش مال موضوع صلح نامه محاسبه می شود. این درصد معمولاً بسیار کمتر از حق التحریر است. برای مثال، ممکن است ۰.۵ درصد یا یک درصد ارزش معاملاتی مال باشد. برای صلح نامه های مالی مربوط به املاک، حق الثبت از ارزش معاملاتی ملک (که توسط دارایی تعیین می شود) محاسبه می گردد.
• برای اسناد غیرمالی: حق الثبت برای این اسناد معمولاً یک مبلغ ثابت و مقطوع است، شبیه به حق التحریر اسناد غیرمالی. این مبلغ ثابت نیز در بخشنامه های سالانه قوه قضاییه مشخص می شود.

اطلاعات دقیق در خصوص مبالغ یا درصدهای به روز حق الثبت برای سال 1404 (یا سال جاری) را می توان از دفاتر اسناد رسمی یا وب سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور استعلام کرد. نکته حائز اهمیت این است که حق الثبت معمولاً در زمان تنظیم سند و همراه با سایر هزینه ها از طریق سامانه های بانکی متصل به دفاتر اسناد رسمی دریافت می شود.

مالیات و عوارض: هزینه های اجباری مرتبط با صلح نامه

علاوه بر حق التحریر و حق الثبت، بخشی از هزینه صلح نامه در دفترخانه مربوط به مالیات ها و عوارض اجباری است که باید به دولت و نهادهای مربوطه پرداخت شود. این هزینه ها نقش مهمی در شفافیت معاملات و تأمین بودجه های عمومی دارند و بسته به نوع و موضوع صلح نامه، متفاوت خواهند بود.

الف) مالیات نقل و انتقال

مالیات نقل و انتقال، یکی از مهم ترین هزینه هایی است که در صلح نامه های مالی، به ویژه آن هایی که مربوط به املاک و خودرو هستند، مطرح می شود. این مالیات به دلیل تغییر مالکیت دریافت می گردد:

1. املاک: برای صلح املاک، مالیات نقل و انتقال معمولاً به صورت درصدی از ارزش معاملاتی ملک (که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می شود) محاسبه می گردد. این درصد می تواند ۵ درصد یا کمتر باشد. مسئولیت پرداخت این مالیات عمدتاً بر عهده مصالح (فروشنده) است، مگر اینکه طرفین توافق دیگری کرده باشند. بدون پرداخت این مالیات، امکان ثبت نهایی صلح نامه ملک وجود ندارد.
2. خودرو: در صلح نامه خودرو نیز، مالیات نقل و انتقال و عوارض سالانه شهرداری (خلافی و …) می بایست تسویه شود. میزان مالیات خودرو نیز بر اساس نوع، مدل و سال ساخت خودرو تعیین می شود.

برخی معافیت های احتمالی نیز ممکن است در قانون پیش بینی شده باشد که در صورت وجود، می توان از آن ها بهره مند شد. برای مثال، صلح بین برخی خویشاوندان درجه یک ممکن است شرایط خاصی داشته باشد.

ب) مالیات بر ارث

در برخی از انواع صلح نامه، مانند صلح عمری یا صلح محاباتی، ممکن است ارتباطی با بحث مالیات بر ارث پیدا شود. اگرچه صلح عمری در زمان حیات مصالح تنظیم می شود، اما چون منافع بعد از فوت به متصالح می رسد، از منظر مالیاتی ممکن است در آینده مورد بررسی قرار گیرد. در صلح محاباتی نیز که با عوض ناچیز انجام می شود، شباهت هایی به هبه و بحث ارث وجود دارد که می تواند پیامدهای مالیاتی خاص خود را داشته باشد. این موارد معمولاً نیاز به مشاوره تخصصی دارند تا از بروز مشکلات حقوقی و مالیاتی در آینده جلوگیری شود.

ج) عوارض شهرداری و سایر نهادها

عوارض شهرداری نیز بخش دیگری از هزینه صلح نامه در دفترخانه، به ویژه برای اموال غیرمنقول است:

• عوارض نقل و انتقال شهرداری: برای صلح املاک، علاوه بر مالیات نقل و انتقال، عوارض نقل و انتقال شهرداری نیز می بایست پرداخت شود. این عوارض نیز درصدی از ارزش معاملاتی ملک است و قبل از ثبت نهایی سند، باید تسویه گردد.
• سایر عوارض محلی: در برخی موارد و برای اموال خاص، ممکن است عوارض محلی دیگری نیز از سوی نهادهای مربوطه دریافت شود که البته کمتر رایج هستند.

پرداخت تمامی این مالیات ها و عوارض، قبل از ثبت نهایی و صدور سند صلح نامه در دفترخانه، الزامی است. دفاتر اسناد رسمی معمولاً استعلامات لازم را برای اطمینان از تسویه این موارد انجام می دهند.

سایر هزینه های جانبی و پنهان (که باید به آن ها توجه کرد)

گذشته از مؤلفه های اصلی هزینه صلح نامه در دفترخانه، یعنی حق التحریر، حق الثبت، مالیات و عوارض، مجموعه ای از هزینه های جانبی و کمتر آشکار نیز وجود دارد که می تواند بر بودجه نهایی تأثیر بگذارد. توجه به این موارد، از غافلگیری های مالی جلوگیری کرده و برآورد دقیق تری از کل هزینه ها را فراهم می آورد. این هزینه ها معمولاً جزئی هستند اما در مجموع می توانند رقم قابل توجهی را تشکیل دهند:

• هزینه استعلامات: برای اطمینان از وضعیت حقوقی مال موضوع صلح نامه، سردفتر ممکن است نیاز به استعلام از مراجع مختلفی داشته باشد.
  • استعلام از ثبت اسناد و املاک: برای بررسی وضعیت مالکیت، رهن، توقیف یا هر گونه محدودیت بر روی ملک.
  • استعلام از دارایی: برای تعیین ارزش معاملاتی و وضعیت مالیاتی ملک.
  • استعلام از شهرداری: برای بررسی عوارض و بدهی های مربوط به ملک.
  • هزینه پاسخ استعلامات: این مورد خود شامل مبلغی می شود که باید برای دریافت پاسخ استعلامات به ادارات مربوطه پرداخت شود.

  هزینه هر استعلام معمولاً مبلغی ثابت و مشخص دارد که در تعرفه های خدمات ثبتی ذکر می شود. برای سال 1404، هزینه استعلام از سازمان ثبت و سایر ادارات و پاسخ استعلامات معمولاً مبلغ 1,500,000 ریال تعیین شده است.

• هزینه اوراق مصرفی و کپی: برای هر سند رسمی، از اوراق مخصوص و تمبرهای مالیاتی استفاده می شود. همچنین، تهیه رونوشت یا کپی از سند و مدارک مرتبط با آن، شامل هزینه هایی خواهد بود.
• هزینه گواهی امضا: در برخی موارد، برای تأیید امضای اشخاص بر روی مدارک الحاقی یا وکالت نامه های داخلی، نیاز به گواهی امضا در دفترخانه است. هزینه گواهی امضا برای سال 1404، معمولاً 1,200,000 ریال می باشد.
• هزینه ثبت نام ثنا: اگر یکی از طرفین صلح نامه هنوز در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) ثبت نام نکرده باشد، دفترخانه می تواند این خدمت را ارائه دهد. هزینه ثبت نام حساب کاربری ثنا برای سال 1404، حدود 700,000 ریال است.
• سایر خدمات ثبتی مرتبط:

  علاوه بر موارد فوق، دفترخانه ها خدمات دیگری نیز ارائه می دهند که ممکن است در جریان تنظیم صلح نامه به آن ها نیاز پیدا شود. برخی از این خدمات و تعرفه های آن ها برای سال 1404 به شرح زیر است:

  عنوان خدمت ثبتی	تعرفه (ریال) (1404)
  فک رهن یا فسخ سند	3,000,000
  صدور اجرائیه	4,000,000
  صدور اخطاریه	500,000
  امور مربوط به قبوض سپرده	850,000
  تهیه رونوشت از ثبت دفتر	1,600,000
  تصدیق مطابقت رونوشت و فتوکپی با اصل (اسناد دفترخانه)	50,000
  تصدیق مطابقت رونوشت و فتوکپی با اصل (اسناد مالکیت توسط ذی نفع)	150,000
  صدور گواهی علت عدم ثبت سند	2,000,000
  ثبت عزل یا استعفای وکیل و فسخ ملاحظات ثبت دفتر	1,000,000
  درج بی اعتباری سند	1,000,000
  تهیه پرینت از سند مالکیت ممهور به مهر دفترخانه	300,000

آگاهی از تمامی این هزینه های خرد و کلان، به افراد کمک می کند تا با برآوردی واقع بینانه از هزینه صلح نامه در دفترخانه، با آرامش خاطر بیشتری برای انجام امور حقوقی خود اقدام کنند.

عوامل موثر بر تغییر و نوسان هزینه صلح نامه

هزینه صلح نامه در دفترخانه یک رقم ثابت و یکپارچه نیست، بلکه مجموعه ای از مؤلفه هاست که تحت تأثیر عوامل متعددی دچار نوسان و تغییر می شود. درک این عوامل برای هر کسی که قصد تنظیم صلح نامه را دارد، ضروری است تا بتواند پیش بینی دقیق تری از هزینه های نهایی داشته باشد و از غافلگیری های احتمالی جلوگیری کند. برخی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار عبارتند از:

1. نوع و ماهیت صلح نامه:
   • مالی یا غیرمالی بودن: همان طور که قبلاً اشاره شد، صلح نامه های مالی (مانند صلح ملک یا خودرو) به دلیل ارتباط با ارزش مال، معمولاً هزینه های به مراتب بالاتری نسبت به صلح نامه های غیرمالی (مانند صلح دعاوی یا صلح عمری ساده) دارند.
   • معوض یا بلاعوض بودن: صلح نامه های معوض (که در ازای مال یا حقی انجام می شوند) ممکن است از نظر مالیاتی یا ارزش گذاری، متفاوت از صلح نامه های بلاعوض (غیرمعوض) عمل کنند.
2. ارزش مال موضوع صلح: این عامل مهم ترین فاکتور در تعیین هزینه صلح نامه در دفترخانه برای اسناد مالی است. هرچه ارزش معاملاتی (توسط دارایی) یا مبلغ توافقی (در صورت ملاک قرار گرفتن) مال بالاتر باشد، حق التحریر، حق الثبت و مالیات نقل و انتقال نیز به صورت پلکانی افزایش می یابد.
3. پیچیدگی مورد صلح:
   • تعداد اموال: اگر صلح نامه شامل چندین مال (مثلاً چند قطعه زمین یا چند خودرو) باشد، پیچیدگی و به تبع آن، زمان و هزینه های اداری مربوط به استعلامات و تنظیم سند بیشتر می شود.
   • شرایط خاص: وجود شروط متعدد، بندهای پیچیده یا نیاز به پیوست های فراوان، می تواند بر زمان و حق التحریر تأثیر بگذارد.
4. سال تنظیم صلح نامه: تعرفه های حق التحریر، حق الثبت، مالیات ها و عوارض به طور سالانه توسط مراجع ذی ربط (قوه قضاییه، سازمان امور مالیاتی، شهرداری ها) بازنگری و ابلاغ می شوند. بنابراین، هزینه صلح نامه در دفترخانه در سال های مختلف می تواند متفاوت باشد و باید همواره به تعرفه های سال جاری (مثلاً 1404) مراجعه کرد.
5. موقعیت جغرافیایی مال (به ویژه ملک): ارزش منطقه ای املاک در شهرهای مختلف و حتی مناطق مختلف یک شهر، با یکدیگر فرق می کند. از آنجا که ارزش معاملاتی ملک (که مبنای محاسبه مالیات و برخی هزینه هاست) بر اساس این ارزش منطقه ای تعیین می شود، موقعیت مکانی ملک می تواند مستقیماً بر هزینه صلح نامه در دفترخانه تأثیرگذار باشد.
6. نیاز به استعلامات و تأییدات خاص: برخی صلح نامه ها، بسته به نوع مال یا شرایط حقوقی آن، ممکن است نیاز به استعلامات بیشتری از ادارات مختلف (ثبت، دارایی، شهرداری، بنیاد مسکن، جهاد کشاورزی و…) یا تأییدات خاص (مانند گواهی حصر وراثت در صلح سهم الارث) داشته باشند. هر یک از این استعلامات و مراحل اداری، هزینه و زمان خاص خود را به همراه دارد.

آگاهی از این عوامل به شما کمک می کند تا با دید بازتری به سراغ تنظیم صلح نامه بروید و بتوانید با مشورت با سردفتر یا وکیل، برآوردی واقع بینانه از کل هزینه صلح نامه در دفترخانه داشته باشید.

گام به گام: فرآیند تنظیم صلح نامه در دفترخانه و نکات حقوقی مهم

وقتی تصمیم به تنظیم یک صلح نامه می گیرید، ورود به دفترخانه اسناد رسمی آغاز یک فرآیند حقوقی است که با رعایت مراحل و نکات کلیدی، به نتیجه ای مطمئن و قانونی می رسد. این بخش شما را با گام های لازم برای تنظیم صلح نامه و نکات حقوقی مهمی که باید به آن ها توجه کنید، آشنا می کند.

مدارک لازم برای صلح نامه رسمی

پیش از مراجعه به دفترخانه، لازم است مدارک مورد نیاز را آماده کنید. این مدارک بسته به نوع صلح نامه و مال موضوع آن متفاوت است، اما موارد عمومی شامل:

• کارت ملی و شناسنامه طرفین: اصل و کپی مدارک شناسایی مصالح (صلح کننده) و متصالح (صلح گیرنده).
• مدارک مالکیت مال:
  • برای املاک: اصل سند مالکیت (تک برگ یا منگوله دار)، پایان کار و در صورت لزوم، استعلام از شهرداری و دارایی.
  • برای خودرو: کارت سبز (سند مالکیت خودرو)، کارت خودرو، برگ سبز و بیمه نامه شخص ثالث.
  • برای سایر اموال: مدارک مثبته مالکیت (مانند فاکتور خرید، گواهی سهام و…).
• گواهی پایان کار و عوارض شهرداری: برای صلح املاک، ضروری است.
• گواهی مالیات نقل و انتقال: تسویه مالیات مربوطه، به ویژه برای املاک و خودرو.
• وکالت نامه: در صورتی که یکی از طرفین به وکیل مراجعه کرده باشد، اصل وکالت نامه رسمی با حدود اختیارات مشخص.
• گواهی حصر وراثت: در صورتی که صلح نامه مربوط به سهم الارث باشد.
• توافق نامه کتبی اولیه (در صورت وجود): اگر طرفین پیشتر توافقات خود را به صورت کتبی تنظیم کرده اند، ارائه آن به سردفتر می تواند کمک کننده باشد.

مراجعه به دفترخانه

با در دست داشتن مدارک کامل، طرفین یا وکلای قانونی آن ها باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کنند. در این مرحله، سردفتر یا دفتریار مسئول، مدارک را بررسی کرده و صحت آن ها را تأیید می کند.

تنظیم پیش نویس

سردفتر بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط طرفین و مدارک موجود، پیش نویس صلح نامه را تنظیم می کند. در این مرحله، جزئیات مال یا حق مورد صلح، شرایط و شروط توافق، مبلغ وجه المصالحه (در صورت معوض بودن)، و سایر بندهای حقوقی به دقت درج می شوند. مهم است که تمامی توافقات و خواسته های طرفین به وضوح و بدون ابهام در این پیش نویس گنجانده شود.

مطالعه دقیق

یکی از حیاتی ترین مراحل، مطالعه دقیق و کامل پیش نویس صلح نامه توسط طرفین است. هر بند، هر شرط و هر واژه باید با دقت بررسی شود تا از تطابق آن با قصد و نیت واقعی طرفین اطمینان حاصل گردد. در صورت وجود هرگونه ابهام یا سوال، باید از سردفتر توضیح خواسته شود. هرگز سندی را بدون مطالعه کامل امضا نکنید.

امضا و ثبت

پس از تأیید نهایی پیش نویس توسط طرفین و اطمینان از صحت تمامی مطالب، نوبت به امضای سند می رسد. در این مرحله، هزینه صلح نامه در دفترخانه که شامل حق التحریر، حق الثبت، مالیات و عوارض است، توسط طرفین پرداخت می شود. پس از پرداخت هزینه ها و امضای سند، صلح نامه به صورت رسمی ثبت شده و شماره رسمی دریافت می کند. سپس نسخه های معتبر سند به طرفین تحویل داده می شود.

نکات حقوقی مهم

1. حق فسخ و سلب آن: در عقود لازم مانند صلح، طرفین اصولاً حق فسخ ندارند، مگر اینکه این حق با توافق آن ها (به صورت شرط ضمن عقد) برای یک یا هر دو طرف پیش بینی شده باشد. در بسیاری از صلح نامه ها، طرفین آگاهانه اقدام به سلب کافه خیارات (تمام حقوق فسخ) از خود می کنند تا سند اعتبار و قطعیت بیشتری داشته باشد. این نکته باید با دقت مورد توجه قرار گیرد.
2. شروط ضمن عقد: می توانید شروط خاصی را ضمن صلح نامه قرار دهید. به عنوان مثال، شرطی برای پرداخت اقساطی عوض صلح، یا شرطی مبنی بر نگهداری از مصالح تا پایان عمر. این شروط باید به وضوح بیان شده و قانونی باشند.
3. مسئولیت ها: در صلح نامه باید مسئولیت های هر یک از طرفین، به ویژه در مورد هزینه ها، تعهدات پس از صلح (مانند انتقال انشعابات و…) به روشنی مشخص شود.
4. صلح محاباتی: اگر قصد صلح محاباتی (با عوض ناچیز) دارید، از جزئیات و آثار حقوقی و مالیاتی آن کاملاً مطلع شوید، زیرا می تواند در آینده چالش هایی را ایجاد کند.
5. فرق صلح نامه عادی و رسمی: در حالی که صلح نامه عادی ممکن است در بین طرفین معتبر باشد، اما فاقد قدرت اجرایی و اعتبار اثباتی سند رسمی است. برای تضمین حقوق و جلوگیری از دعاوی آینده، تنظیم رسمی صلح نامه اکیداً توصیه می شود.

با رعایت این گام ها و توجه به نکات حقوقی، می توانید تجربه ای موفق و بی دغدغه در تنظیم صلح نامه در دفترخانه اسناد رسمی داشته باشید و از اعتبار و امنیت قانونی آن بهره مند شوید.

نتیجه گیری و توصیه پایانی: آگاهی، اولین گام برای یک صلح مطمئن

در مسیری که به سوی حل و فصل اختلافات یا انتقال دارایی ها از طریق صلح نامه گام برمی داریم، آگاهی جامع و دقیق از تمامی ابعاد حقوقی و مالی، از اهمیت بالایی برخوردار است. هزینه صلح نامه در دفترخانه، تنها یک عدد نیست، بلکه مجموعه ای از مؤلفه های گوناگون شامل حق التحریر، حق الثبت، مالیات و عوارض است که هر یک نقش مهمی در فرآیند نهایی ایفا می کنند.

در این مقاله تلاش شد تا با ارائه یک راهنمای جامع و شفاف، تمامی جزئیات مربوط به این هزینه ها، از جمله تعرفه های سال 1404 (یا سال جاری) برای صلح نامه های مالی و غیرمالی، نحوه محاسبه هر بخش، و عوامل مؤثر بر تغییر آن ها، روشن شود. همچنین، با بررسی فرآیند گام به گام تنظیم صلح نامه در دفترخانه و ارائه نکات حقوقی مهم، سعی بر آن بود تا تصویری کامل و عملیاتی از این مسیر پیش روی شما قرار گیرد.

در نهایت، برای تجربه یک صلح مطمئن و قانونی، توصیه می شود که همواره:

1. به دفاتر اسناد رسمی معتبر مراجعه کنید.
2. قبل از هر اقدامی، آخرین و به روزترین تعرفه های مربوط به سال جاری را از دفترخانه استعلام نمایید.
3. در موارد پیچیده یا هرگونه ابهام، از مشاوره با کارشناسان حقوقی و وکلای متخصص بهره مند شوید. این کار می تواند از بروز بسیاری از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کند.

با درک کامل هزینه صلح نامه در دفترخانه و ابعاد حقوقی آن، می توانید تصمیمی آگاهانه بگیرید و با خیالی آسوده، از مزایای این عقد مهم در زندگی خود بهره مند شوید. آگاهی، همواره اولین و قدرتمندترین گام در مسیر تحقق اهداف حقوقی است.